Konkordato

Borçlunun mali durumunun zorlandığı anlarda mahkeme denetiminde, alacaklıları ile anlaşarak borçlarını belirli bir oranda veya belirli vadelerle ödeyerek borç yükünden kurtulma sürecini ifade eder. Bir borçlu, yaptığı önerinin kanunda belirtilen çoğunluğa uygun şekilde alacaklılar tarafından kabul edilmesi ve yetkili makamlarca onaylanması durumunda, belirlenen süre içinde adi borçlarını, teklifine uygun miktarda ve uygun koşullar çerçevesinde ödeyerek bu süreçten yararlanabilir.

Konkordato müessesesi, çeşitli açılardan incelenebilecek bir konu olarak karşımıza çıkar. Bu nedenle, konkordato ayrımı yapmak, konunun farklı yönlerini anlamak açısından faydalı olabilir. Konkordatoyu yapma biçimine, yapılma zamanına, yapılma amacına göre farklı kategorilere ayırabiliriz.

Konkordato Türleri:

1. Yapılma Biçimine Göre Ayrım:

   • Adi Konkordato: Borçlu, mali sıkıntılarından önce konkordato talebinde bulunur ve bu sayede iflastan kaçınmayı amaçlar.
   • İflastan Sonra Konkordato: Borçlu iflas etmiş durumdaysa, iflas sonrasında konkordato teklif ederek iflas statüsünden çıkmayı hedefler.
   • Malvarlığının Terki Suretiyle Konkordato: Borçlu, malvarlığını alacaklılara devreder ve alacaklılar da bu malvarlığını tasfiye ederek alacaklarını tahsil eder.

2. Yapılma Zamanına Göre Ayrım:

   • Adi Borçlunun Talebiyle Konkordato: Borçlu, mali sıkıntılarını fark eder etmez konkordato talebinde bulunur.
   • İflas Sonrası Konkordato: Borçlu, zaten iflas etmiş durumdaysa ve iflas idaresi tarafından konkordato teklifi kabul edilirse iflas statüsünden çıkar.

3. Yapılma Amacına Göre Ayrım:

   • Önleyici Konkordato: Borçlu, iflasa gitmeden önce mali sıkıntılarına çözüm bulmayı amaçlar.
   • Kurtarma Konkordatosu: Borçlu, zaten iflas etmiş durumdaysa ve bu süreçle iflastan kurtulmayı hedefler.

Konkordato, bu çeşitli ayrımlar sayesinde farklı senaryolarda uygulanabilir ve mali durumu zorlanmış olan borçlular için bir çözüm olabilir.

Ülkemizdeki olağanüstü hal durumu, 31 Temmuz 2016 tarihinde ilan edilen 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile sermaye şirketlerinin iflas erteleme taleplerine kısıtlama getirmiştir. Bu durum, mali durumu zorlanmış olan borçlular için alternatif bir çözüm olan konkordato uygulamasını tekrar gündeme getirmiştir.

Konkordato, İcra İflas Kanunu’nun 285-309. maddelerinde düzenlenen ve mali durumu kötüleşmiş olan borçlular ile alacaklılar arasında bir düzenleme anlaşması yapmayı amaçlayan bir uygulamadır. Borçlu, konkordato kapsamında borçlarını belirlenen şartlara göre ödeyerek borç yükünden kurtulur. Bu nedenle konkordato, borçlu ile alacaklılar arasında bir anlaşma ve yeniden yapılandırma sürecini ifade eder.

Konkordato, adli ve iflas sonrası olmak üzere iki ana türde gerçekleşir. Adli konkordato, borçlunun iflasa gitmeden önce mali sıkıntılarına çözüm bulma amacını taşır. İflas sonrası konkordato ise, zaten iflas etmiş olan borçlular için geçerlidir ve bu durumda kabul edilen konkordato ile borçlu iflas statüsünden kurtulur.

Adli konkordato için başvuruda bulunacak olan borçlu veya alacaklı, İcra Mahkemesi'ne gerekçeli bir dilekçe ile başvuruda bulunur. İcra Mahkemesi, uygun şartlar sağlandığında borçluya en fazla üç aylık konkordato mühleti verir ve konkordato komiseri atanmasını sağlar. Alacaklılar toplantısında konkordato teklifi kabul edilirse, mahkeme onayına sunulur. Mahkeme tarafından tasdik edilen konkordato şartlarına göre borçlu borçlarını öder ve bu kısımdan kurtulur.

İflas sonrası konkordato ise, iflas etmiş olan borçlu tarafından iflas idaresine teklif edilir. İflas idaresi teklifi alacaklılara bildirir ve konkordato kabul edildiğinde borçlu iflas statüsünden çıkar.

Konkordato, türüne göre farklılık gösteren birkaç çeşide ayrılır. Bunlar arasında adi konkordato, iflastan sonra konkordato ve malvarlığının terki suretiyle konkordato bulunmaktadır. Adi konkordato, iflasa tabi olan veya olmayan borçlular için uygundur. İflastan sonra konkordato iflas etmiş borçlular içindir. Malvarlığının terki suretiyle konkordato ise, borçlu malvarlığını alacaklılara devreder ve bu şekilde alacaklılar borçlarını tahsil ederler.

Konkordato uygulamaları, alacaklıların konkordatoyu kabul etmesi için gerekli çoğunluğa ulaşması gerekliliğini içerir. Konkordato mühleti içinde takip yapılamaz, icra işlemleri durur ve belirli şartlar altında borçlu malları üzerindeki tasarruf yetkisi kullanılır. Ancak, kötüniyetli hareketlerle elde edilen bir konkordato, mahkeme tarafından iptal edilebilir.

Sonuç olarak, konkordato, mali sıkıntı içinde olan borçlular için bir çözüm olabilir. Ancak, başvuru ve uygulama süreçleri dikkatlice yönetilmelidir, çünkü kabul edilen konkordato şartları borçluyu bağlayıcıdır.